Kawa. Ciężko wyobrazić sobie początek dnia bez jej wspaniałego aromatu. Pobudza, redukuje stres, przyspiesza metabolizm i jeszcze wspaniale smakuje. Jednak czy picie kawy jest szkodliwe? Czy można przedawkować kawę? Ile filiżanek kawy dziennie wpływa pozytywnie na nasze zdrowie?
Spis treści:
1.Skład kawy
Kawa, która jest uważana za najlepszą gatunkowo i najbardziej aromatyczną to Arabica, zawiera ok. 0,7-1,6% kofeiny. Tańszy i mniej aromatyczny gatunek kawy to Robusta, która zawiera aż dwa razy więcej kofeiny niż Arabica. Często spotyka się również mieszanki obu gatunków.
Na aromat i smak kawy wpływ ma również stopień jej wypalenia: ziarna jasno palone są bardziej kwaskowe i mniej gorzkiej. Im ciemniej wypalona kawa tym bardziej wyczuwalna jest jej gorycz.
Poza kofeiną kawa zawiera również minerały takich jak fosfor, magnez i potas. Stanowią one jednak niewielki procent składu. Ziarna kawy są za to bogatym źródłem cennych dla zdrowia polifenoli: Arabica ma ich około 6%, a Robusta 10%, niestety w wyniku spalania ziaren, ich ilość się zmniejsza.
Kawa rozpuszczalna również powstaje z prawdziwych ziaren kawy. Ziarna kawy po wypaleniu są drobno mielone, następnie zaparzane w niewielkiej ilości wody przy użyciu wysokiego ciśnienia, końcowym etapem jest suszenie i rozbijanie na mniejsze grudki lub pyłek. Kawa rozpuszczalna zachowuje część cennych składników kawy ziarnistej.
Kawa jest niskokaloryczna. Filiżanka czarnej kawy to około 2 kcal. Kaloryczności nadają kawy dodatki – mleko, śmietanki, posypki i syropy. Wówczas kaloryczność może wzrastać nawet do 350 kcal.
2. Ile filiżanek kawy dziennie można wypić?
Śmiertelna dawka kawy to 150 mg kofeiny na każdy kg masy ciała. Tak więc w przeliczeniu śmiertelna dawka dla osoby ważącej 75kg to ok. 80 filiżanek kawy.
Jeśli chodzi o zdrowe limity, przyjmuje się, że picie do 6 filiżanek kawy ziarnistej dziennie nie wpływa negatywnie na nasze zdrowie. W przypadku kawy rozpuszczalnej może być to nawet 7-8 filiżanek, gdyż zawiera ona mniejsza dawkę kofeiny. Należy oczywiście wziąć pod uwagę moc konkretnych gatunków kawy i jaką jej ilość wsypujemy do kubka.
3. Dlaczego warto pić kawę?
Poza stawianiem nas rano na nogi, kawa ma także szereg właściwości prozdrowotnych. Większość z nich jest związana z zawartą w kawie kofeiną oraz antyoksydantami.
Główne zalety picia kawy:
- dodaje energii – kawa pobudza, zmniejsza odczuwane zmęczenie, poprawia koncentrację i wspomaga pamięć, daje efekt pobudzenia fizycznego i intelektualnego,
- przyspiesza metabolizm – wspomaga proces odchudzania i przyspiesza przemianę materii,
- redukuje stres – u niektórych osób już sam zapach kawy wpływa na obniżenie poziomu stresu,
- poprawia krążenie krwi – może również wpływać na zmniejszenie bólów migrenowych,
- zmniejsza również ryzyko udaru – jedna filiżanka dziennie zmniejsza ryzyko udaru o 20%,
- poprawia wydolność – zawarta w niej kofeina wpływa pozytywnie na wydolność i wytrzymałość podczas uprawiania sportu, warto zatem wypić kawę przed treningiem,
- zawiera przeciwutleniacze – picie kawy zmniejsza ryzyko zachorowania na raka,
- zmniejsza ryzyko demencji i Alzheimera – naukowcy przypisują takie działanie ciemno palonej kawie, nawet jeśli nie zawiera ona kofeiny,
- poprawia nastrój – picie kawy powoduje wzrost stężenia serotoniny w organizmie,
- dostarcza witaminy B3 – witamina ta powoduje spadek cholesterolu LDL (złego) i wzrost cholesterolu HDL (dobrego)
- dostarcza składników mineralnych – jest źródłem manganu, potasu i cynku.
4. Zastosowania kawy
Zalety kawy nie kończą się na wspaniałym napoju. Ma również wiele zastosowań w kosmetologii i medycynie.
Fusy z kawy wykorzystuje się jako:
- naturalny peelingi do ciała,
- składnik kosmetyków na cellulitis,
- pochłaniacz zapachów do auta, lodówki, a nawet do popielniczki,
- nawóz do roślin – odstraszają również mrówki i koty kopiące w ogródku,
- środek czyszczący – usuwają nieprzyjemne zapachy z czyszczonych powierzchni,
- naturalny barwnik spożywczy
5. Czy picie kawy jest szkodliwe?
Picie kawy nie jest niestety pozbawione minusów. W nadmiernych ilościach może szkodzić naszemu zdrowiu, szczególnie jeśli cierpimy na przypadłości związane z układem krążenia czy wrażliwym żołądkiem.
Główne wady picia kawy:
- osad na zębach – przez zawarte w niej polifenole, czarna kawa pozostawia żółte przebarwiania na zębach, dodanie mleka do kawy zmniejsza jej kwasowość i zmniejsza ryzyko przebarwień,
- wypłukuje z organizmu wapń – dotyczy to również czarnej kawy, dodanie mleka może pomóc uzupełnić utracone minerały i witaminy,
- zmniejsza wchłanianie żelaza – picie podczas jedzenia zmniejsza absorbowanie żelaza przez organizm, najlepiej jest nie pić kawy w sąsiedztwie posiłków,
- podnosi ciśnienie – picie dużych ilości kawy jest niewskazane przy nadciśnieniu i problemach z sercem,
- zawiera substancje drażniące – może nasilać problemy trawienne przy wrzodach żołądka czy drażliwych jelitach,
- niewskazana dla kobiet w ciąży i dzieci – lepiej sięgnąć po kawę zbożową lub bezkofeinową,
- odradza się popijanie leków kawą – kawa może wpłynąć na zwiększenie działania leków, dotyczy to również leków przeciwbólowych,
- problemy ze snem – nadmiar kawy, szczególnie spożywany o późnych porach, może doprowadzić do problemów z zasypianiem i obniżyć jakość snu,
- zawieraakrylamid – jest to substancja określana przez WHO jako „potencjalnie rakotwórcza”, występuje również w chipsach, ciastach i frytkach, ma związek z przetwarzaniem żywności w wysokiej temperaturze.