Czułek wstydliwy, inaczej zwany mimozą wstydliwą, to urokliwa roślina o wyjątkowych właściwościach. Pochodzi z Ameryki Południowej, gdzie jest bardzo rozpowszechniony – do tego stopnia, że uznaje się go za roślinę ruderalną. W Polsce jest popularna w ogrodach doniczkowych, a także jako ozdobna roślina doniczkowa.
Spis treści:
Czułek wstydliwy – opis
Czułek wstydliwy to roślina z rodziny bobowatych, podrodziny mimozowych. W naturalnym środowisku czułek wstydliwy jest byliną lub półkrzewem, dorastającym nawet do 1 metra wysokości, i tworzy gęste kępy, które utrudniają rozwój innych gatunków roślin. Ma naprzemianległe, podwójnie pierzaste liście, przy czym każdy z nich jest złożony z jednej lub dwóch par listków, a te z kolei są podzielone na od 10 do 26 małych listków o szerokości 1-2 mm i długości 3-12 mm.
Mimoza kwitnie od lipca do października. Jej różowofioletowe kwiaty są drobne i zebrane w puszyste główki o średnicy 1-2 cm. Po zapyleniu ich przez owady lub wiatr pojawia się owoc – mały, szorstko owłosiony strąk.
Najciekawszą cechą czułka wstydliwego jest szybka reakcja na dotyk lub gwałtowną zmianę temperatury liści. W najbliższej okolicy pojawienia się bodźca liście rośliny bardzo szybko się składają, a powrót do poprzedniego stanu zajmuje im około 15-20 minut. Ważne jest jednak, aby nie powtarzać tego za często – z każdym kolejnym złożeniem liści czułek wstydliwy potrzebuje coraz więcej czasu na ich ponowne rozłożenie.
Czułek wstydliwy – wymagania
Mimoza preferuje jasne stanowisko ze światłem rozproszonym przez cały rok, wysoką wilgotność powietrza i wysoką temperaturę. Najlepiej unikać stawiania tej rośliny w pobliżu południowego okna – o wiele bardziej odpowiednie będzie stanowisko wschodnie. Jeśli czułek wstydliwy stoi w zbyt ciemnym miejscu, nie pojawią się kwiaty, a kiedy temperatura będzie wynosiła poniżej 20°C jest duże ryzyko zrzucenia ozdobnych liści.
- Jak zrobić domowe mydło?
- Jak sprawdzić porowatość włosów?
- Jak odkamienić żelazko?
- Czy kawa jest zdrowa?
Czułek wstydliwy lubi żyzne, przewiewne podłoże o obojętnym lub lekko kwaśnym pH. Źle reaguje na duże zanieczyszczenie powietrza i dym papierosowy.
Czułek wstydliwy – uprawa i pielęgnacja
Najważniejsze w pielęgnacji mimozy jest regularne podlewanie. Należy ją podlewać tak, aby podłoże było stale wilgotne – bryła korzeniowa nie może być sucha – ale jednocześnie nie może być ono mokre, aby nie doprowadzić do gnicia korzeni. Liście można delikatnie zraszać co kilka dni, zwłaszcza podczas upałów.
Czułek powinien być przesadzony zaraz po kupieniu do nieco większej doniczki, przy czym nie powinna ona być zbyt obszerna. Starsze rośliny można wiosną i latem zasilać nawozami wieloskładnikowymi – co dwa tygodnie lub miesiąc. Wspomaga to wzrost rośliny i zwiększa szansę na pojawienie się kwiatów, z których będzie można później pobrać nasiona do wysiewu.
Mimoza jest raczej odporna na choroby i szkodniki, ale mogą się na niej pojawić mszyce lub przędziorki.
Czułek wstydliwy – rozmnażanie
Czułek wstydliwy jest zazwyczaj traktowany jako roślina jednoroczna. Zimą większość osobników traci liście lub całkowicie obumiera, a nawet jeśli roślina przetrwa zimę to często w drugim roku traci na dekoracyjności. Wiosną warto więc kupić nowego czułka lub wysiać nasiona. Nasiona zazwyczaj kiełkują w przeciągu miesiąca od wysiewu i należy je przesadzić do ziemi kompostowej, kiedy siewki będą miały kilka centymetrów i wytworzą co najmniej dwa liście.
